و هدف

 عصب سیاتیک بزرگترین و طویل­ترین عصب در بدن می­باشد. این عصب از شاخه شکمی اعصاب انتهای نخاع کمری و اول خاجی منشأ می­گیرد و به اکثر عضلات پا عصب دهی می­ کند.

تاکنون مطالعاتی روی این عصب در قورباغه (9) و موش صحرایی (14,11) صورت گرفته­است و مطالعات دیگری بر روی عصب سیاتیک خرگوش نر و ماده (19) و گوسفند نر و ماده در مرحله نوزادی (1)، بلوغ جسمی(6) و بلوغ جنسی (4) صورت پذیرفته­است.

چون تاكنون مطالعات هیستومورفومتریک بر روی عصب سیاتیک در سنین مختلف جوجه گوشتی انجام نشده­است لذا تصمیم گرفته­شد تا فاکتورهای بافت شناسی این عصب محیطی از قبیل میانگین تعداد الیاف عصبی در هر میلی­متر مربع، قطر دسته عصبی، فاصله بین گره­های رانویه، ضخامت اپی­نوریوم، ضخامت پری­نوریوم، ضخامت اندونوریوم، قطر الیاف عصبی میلینه، قطر اکسون و ضخامت غلاف میلین را با بهره گرفتن از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار داده تا اطلاعات بدست آمده از این تحقیق در مباحث بافت شناسیپایه، پاتولوژی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.

فصل دوم

کلیات

1-2- جنین­شناسی

1-1-2- طرز تشکیل اعصاب محیطی

اندکی پس از اتصال چین­های عصبی و جدا شدن لوله­ی عصبی از اکتودرم سطح رویی، توده­ای از سلول­های مشتق شده از نورواپی­تلیوم در سطح پشتی لوله عصبی متمرکز می­شوند. این توده که ستیغ عصبی نامیده می­ شود، بخش اعظم سلول­ها از جمله نورون­ها و سلول­های شوان واقع در دستگاه اعصاب محیطی[1] را بوجود می­آورد. سلول­های ستیغ عصبی علاوه بر تشکیل نورون­ها، سلول­های فرعی و پشتیبان یا گلیا درون عقده­ها و کلیه سلول­های شوان پوشاننده اعصاب محیطی را به وجود می­آورند (4).

2-2- بافت ­شناسی

خرید اینترنتی فایل متن کامل :

 

 

 

دستگاه اعصاب محیطی شامل اعصاب نخاعی، سری و خودکار می­باشد. اعصاب سری از مغز منشأ می­گیرند و از حفره سری خارج می­شوند. اعصاب نخاعی از طناب نخاعی منشأ می­گیرند و از کانال مهره­ای خارج می­شوند. یک عصب معمولاً شامل تعدادی اکسون به همراه سلول­های شوان می­باشد و این­ها بوسیله بافت پیوندی پوشیده می­شوند(4).

لغت فیبر عصبی شامل اکسون با پوشش شوان ویا میلین اکسون غیرمیلینه می­باشد. فیبر عصبی به آوران و وابران تقسیم می­ شود (10).

1-2-2- غلاف میلین

 مطالعه برش عرضی از فیبرهای میلینه دستگاه عصبی محیطی بوسیله میکروسکوپ نوری نشان می­دهد که هر اکسون بوسیله یک غلاف میلین محصور شده­است. با بهره گرفتن از میکروسکوپ الکترونی می­توان سلول­های شوآن و غشاء پایه مربوط به آن و همچنین غلاف میلین را که از لایه ­های متعددی از غشاء پلاسمایی سلول­های شوان ساخته شده­است،را مشاهده نمود(10).

در برش طولی از فیبرهای میلین­دار مشخص می­ شود که غلاف میلین از سلول شوان درست شده­است و این غلاف بوسیله یک سری فاصله (فضا)[2] جدا شده است. این فضا یا فاصله را گره رانویه می­گویند. به فاصله بین دو گره، میان گره[3] می­گویند که شامل یک سلول شوان می­باشد و به ناحیه­ای که گره رانویه وجود دارد مجاور گره­ای[4] می­گویند.

در این ناحیه زوائد در هم فرورفته سلول شوان بطور ناقص گره را می­پوشانند. این زوائد در جهت عکس اکسون می­باشند. غشاء پایه پیوسته­ای در خارج سلول شوآن وجود دارد (10).

در دستگاه عصبی مرکزی غلاف میلین بوسیله سلول الیگودندروسیت[5] تشکیل می­ شود و یک الیگودندروسیت به تنهایی در فضای میان گره­ای حدود 50 فیبر میلینه را می ­تواند در برگیرد (10). ناحیه میان گره­ای در دستگاه عصبی مرکزی به ضخامت این ناحیه در دستگاه عصبی محیطی نیست. گره­ها در دستگاه عصبی مرکزی نسبت به دستگاه عصبی محیطی گسترده­تر هستند. غلاف میلین بصورت عایقی برای جریان الکتریسیته می­باشد، در نتیجه جریان پتانسیل عمل[6] در اکسون­های میلینه مثل اکسون­های غیرمیلینه بصورت مداوم جریان ندارد و به این جریان اصطلاحاً انتقال جهشی[7] می­گویند که انتقالی سریع­تر اکسونهای غیرمیلینه دارد (10).

هرچه ناحیه بین گره­ای طویل­تر باشد، انتقال پیام سریع­تر است. بین طول ناحیه بین گره­ای و ضخامت غلاف میلین نسبتی وجود دارد و هر دو با قطر اکسون در ارتباط هستند. اکسونی که بیشتر رشد می­ کند مثل اندام­های حرکتی، ناحیه میان گره­ای طویل­تری دارند تا اکسون­هایی که کوتاهترند مثل سلول­های عصبی موجود در مغز (10و 22).

دوره میلینه شدن اعصاب خودکار موش صحرایی بعد از اینکه اکسون­های جدید نیز به عصب اضافه می­شوند، هنوز ادامه می­یابد (14).