:

شعر و شاعری پدیده‌ای است كه محدوده خاصی ندارد و ویژه افراد خاصی نیست، در هر مقام و منزلتی كه باشی، می‌تواند حلول كند و در هر حال و محلّی كه باشی می‌تواند تأثیرگذار باشد. دایره حكمفرمایی شعر بس پر دامنه و وسیع است، چرا كه شعر از دل بر می‌خیزد و بر دل می‌نشیند، با عاطفه و احساس آدمی سر و كار دارد و هر چه كه باشی، با عاطفه سروكار داری.

شعر از جمله موضوعات ادبی است كه ریشه در قرون دارد. آن‌گاه كه هنوز از تمدن و فرهنگ خبری نبود شعر بود و شاعر اهمیّت داشت . زبانش حامی قبیله بود و دشمنان از بیم تیغ زبانش در تشویش و اضطراب .

مقام شاعر گاهی اوقات از مقام رئیس قبیله تجاوز می‌كرد. در جنگ و صلح چه بسا زبان شاعر كاری را می‌كرد كه از عهده شمشیر خارج بود. شعر عربی و لطافت و طراوتی خاص دارد،‌ بطوریكه هر انسانی را كه سری در ادبیات دارد بر می‌انگیزد تا به بررسی این اشعار بپردازد. من نیز به همین دلیل از میان موضوعات ارائه شده، موضوع شعر آن هم شعر شعرای معاصر را برگزیدم. شعر معاصر به دلیل روانی كلام، استعمال كلمات ساده و موضوعات متداول و روزمره جاذبه فراوانی دارد، خصوصاً در شعر شعرای رمانتیک زیبایی هایی خاصی دیده می شود..

از میان شعرای معاصر احمد زكی ابوشادی را برگزیدم. ابوشادی مانند دیگر شعرای عصر خویش است، با این تفاوت كه نوع زندگی و محیط اجتماعی و حوادث زندگی و روزگار چنان تأثیری در شعر او گذاشته كه در زمان حیاتش حماسه های جاوید از خود به جاگذاشته است.

برای شناخت هر چه بیشتر این نویسنده شاعر خط به خط و صحفه به صحفه به مطالعه كتب پرداختم. ولی مطالب مهمی كه بتواند مرا كمك كند چندان نیافتم.

در هر كتاب و هر كتابخانه‌ای كه در دسترس بود  و كتب ادبی داشت به جستجو پرداختم. اما متأسفانه در آنها كمتر كتابی را یافتم كه راجع به این شاعر نوشته باشند. در برخی كتابخانه‌ها به مراجع و منابعی اشاره شده بود كه به صورت مستقل راجع به ابوشادی نوشته شده است، ولی آن نوشته‌های مستقل را در كتابخانه‌ها نیافتم . نباید سهم برخی از كتابها را كه با كمك آن از عهده انجام این تكلیف بر آمدم نایده گرفت. كتابهایی را كه نویسندگان آنها كم و بیش به شرح و حال او پرداخته اند، كتابهائی است چون الشعر العربی المعاصر تألیف ایلیا الحاوی و مذاهب الأدب تألیف محمد عبدالمنعم خفاجی و كتاب تاریخ الادب العربی نوشته حنّا الفاخوری كه از آنها به فراخور این رساله بهره گرفتم.

بار دیگر جا دارد و از استادانی كه با یاری آنان و نصائح و راهنمائیهای آنان كه چه بسا سودمندتر از كتابها بوده است جرأت نگارش این تحقیق را یافتم تشكر نمایم .

اگر چه در مورد موضوع این رساله جستجو و تحقیق فراوان كرده‌ام، ولكن شاید آنچه مورد مطالعه خوانندگان عزیز در این مقوله قرار می‌گیرد، نا چیز و كم اهمیت جلوه كند، امید اغماض دارد.

 

فصل اول

(بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی، دینی، فرهنگی در عصر معاصر)

 

– اوضاع سیاسی- اجتماعی- دینی- فرهنگی

– آغاز ادبیات معاصر

– بررسی اوضاع اجتماعی در مصر

– اوضاع و شرایط مصر بعد از حمله فرانسه

– اوضاع مصربعد از اشغال انگلیس

– دعوت به مساوات

– پیدایش و ظهور مطبوعات در مصر

 اوضاع سیاسی، اجتماعی، دینی، فرهنگی :

«پس از حوادث غمبار و فجایع غیرقابل تحملّی ك بعد از عصر مغول بر ادبیات و پیكر شعر و نثر وارد شد، این گمان بود عاقبت سرنوشت ادبیات عرب چه خواهد شد. شعر و نثر نیز همچون دیگر علوم پویا است و به یک حال باقی نمی ماند. در اثر تأثیراتی كه مدارس، چاپخانه، كتابخانه ها و مجامع و تأثیر و نقش متشرقین و غیره… شعر از حالت رخوت و ركودی كه برابر عارض شده بود بیرون آمد و شروع به طی كردن مسیر جدیدی كرد. نوآوری جای تقلید و ابداع جای صنایع لفظی را گرفت در ادبیات دوره ی نهضت، دو مرحله مشهور است:

مرحله ی اول: سنّت گرایی.

مرحله ی دوم: نوآوری.

مرحله ی اول كه مرحله ی رستاخیز و بیداری و حركت بسوی افكار و موضوعات، تخیّلات و اسالیب قدیم شعر عربی است، خود به دو بخش تقسیم می شود:

الف: سنّت گرایی آمیخته به انحطاط.

ب: بازگشت به سبك عباسی.

در سنّت گرایی آمیخته به انحطاط، شعرای این دوره می خواستند به سنن شعری پیش از انحطاط برگردند ولی آثار انحطاط در كارهایشان نمایان بود.

بازگشت به سبك عباسی چون ادباء در اثر تحوّل اوضاع و احوال اجتماعی و استفاده از وسایل آموزشی، زبان عربی را به خوبی یاد گرفتند و علل ضعف آن را شناختند. با بهره گرفتن از صنعت چاپ دواوین شعرای پیش منتشر شد. شعرای جدید با اطلاع از شعر دوره ی عباسی تصمیم گرفتند از آن شعر تقلید كرده و در تعابیر خود دقت بكار برند. كار شعرای قرین را سرمشق قرار دادند، بنابراین شعرشان از زمانشان فاصله گرفت، و شعر این گروه دور از نیازها و مشكلات مردم بود.

در مرحله ی دوم، كه مرحله ی نوآوری است در اثر ارتباط میان شرق و غرب و استفاده ی شرقیها از ادبیات غرب، شعر به مرحله ی جدیدی گام گذاشت و سه مكتب پدیدار شد كه عباتند از:

1- مكتب مخضرمین

2- مكتب افراط كاران

3- مكتب اهل ابداع

مكتب مخضرمین یعنی كسانیكه ضمن گرایش به نوآوری، كارشان بر مبنای ادبیات قدیم بود.

مكتب افراط كاران گروهی بودند كه افكار غربی بر احساس و خیال آنها تأثیر گذاشت. اینها بودند كه با ادبیات عرب اُلفتی نداشتند. این گروه در اثر شكست قانون اساسی در سال 1908م و حوادث جنگ جهانی اول بر ملت لبنان و سوریه رنگ رمانتیک به خود گرفت و از رمانتیسم فرانسوی رنگ تقلید گرفت. ویژگی سبك كار آنها دوری گزیدن از اسلوب قدیم بود و پذیرفتن سبك ادبیات غربی.

این ادبیات در اماكنی پا گرفت كه مهاجران عرب می زیستند.

از ویژگیهای سبك رمانتیک درخشندگی اسلوب، موسیقی لفظ، و كوشش برای پدیدآوردن شعر آزاد و دعوت به آزادی بود. در این دوره گرایش به سبك سمبولیسم یا رمزگرایی نیز به وجود آمد. پیروان این مكتب به تعبیرات پیچیده پناه بردند و شعر را وسیله ی برای تعبیر از زندگی جدید بكار گرفتند.

مكتب اهل ابداع- كه در كنار این گرایشات بوجود آمد. هدف از آن، این بود كه شعر را به راه صحیح خود سوق دهد و آن را از فساد غزل و تملّق و چاپلوسی متن و تقلید از قدماء نجات بخشد و به جنبه های اجتماعی شعر اهمیّت دادند كه ابوشادی از این مكتب پیروی می كرد.»[1]

آغاز ادبیات معاصر عرب

«اگر نهضت ادبی قدیم عرب بر پایه اصول دین اسلام استوار شده بود بیداری جدید عرب بعد از خواب طولانی دوره ی انحطاط، وامدار تماس و ارتباط شرق با غرب است.

تقریباً بیشتر محققان عرب بر این عقیده اتفاق نظر دارند كه نهضت ادبی جدید عرب با حمله‌ی ناپلئون بنا پارت به مصر در سال 1798م آغاز شد.

برخی نیز آغاز نهضت ادبی را همزمان با انقلاب عرابی پاشا در سال 1881 می دانند به هر حال خواستگاه نهضت ادبیات معاصر عرب كشور مصر است»[2]

«كشور مصر در اواخر قرن هجدهم و به هنگام حمله ی ناپلئون، توسط مالیک از یک طرف و از طرف دیگر عثمانیها اداره می شد.

ممالیک بر سر بدست گیری حكومت به نزاعی مستمر با یكدیگر مشغول بودند و این سرزمین را دستخوش آشوب و هرج و مرج ساخته بودند، اختلافات و درگیرهای داخلی مجالی برای رونق فرهنگی و اجتماعی باقی نگذاشته بود، بیماری و جهل و فقر در این سرزمین بیداد می كرد، تقریباً ركودی فراگیر در زمینه های علمی و ادبی و اجتماعی و سیاسی و فرهنگی بر سراسر كشور سایه افكنده بود در واقع می توان گفت این صدای غرش توپهای فرانسه در دروازهای قاهره بود كه آنان را از خواب غفلت بیدار كرد.

مصریهای دور مانده ازقافله ی علم و دانش و تمدن جدید ناگهان متوجه شدند كه در جهان خارج تحولاتی شگرف رخ داده است و دنیا منتظر آغاز حركت و تلاش آنان نمی ماند.

حمله ناپلئون به مصر در اثر مبارزه و رقابتی بود كه میان فرانسه و بریتانیای كبیر در  پایان قرن هجدهم به وجود آمده بود.

هدف اصلی ناپلئون از حمله به مصر دستیابی به پایگاهی مطمئن در قلب جهان عرب بود تا از این طریق راه بریتانها را برای رسیدن به هند سد نماید. حمله ناپلئون گذشته از نابسامانیها و مواردی كه هر تجاوزی در پس دارد، برای مصریها منشأ امور بسیار مفید می گردید. این حمله صرفاً یک حمله نظامی نبود بلكه جنبه ی فرهنگی و علمی نیز داشت. ناپلئون در اولین قدم مصر و سپس سوریه را تصرف كرد وی می دانست كه به اشغال نظامی نمی تواند اكتفاء كند. همچنین به دلیل اینكه مصر از فرانسه دور است به هر حال روزی ارتش فرانسه از مصر خارج می شود، از این رو هدف ناپلئون این بود كه ملت مصر را با تمدن غرب و به ویژه فرانسه آشنا سازد و از لحاظ فرهنگی مصر را تحت سیطره ی خود در آورد، تا سنگر و دژی برای فرانسه در شرق باشد»[3]

«ناپلئون همزمان با اشغال مصر، دانشمندان، تجهیزات وامكانات علمی و فرهنگی را نیز با خود به ارمغان آورد و كوشید تا نوعی دوستی و همكاری میان ارتش اشغالگر و جامعه مصر ایجاد كند.

علاوه بر این فرانسوی ها برای تعلیم كودكان خود در مصر مدارسی احداث كردند و از همه مهمتر مصریان را با صنعت چاپ آشنا كردند، آنان برای چاپ فرمانها و اعلامیه های حكومتی چاپخانه ای تأسیس كردند كه بعدها تأثیر فرهنگی شگرفی را در مصر به جای گذاشت.

خرید اینترنتی فایل متن کامل :

 

 

 

فرانسوی ها به تأسیس یک مجمع علمی و تئاتر نیز همت گماشتند و دو روزنامه فرانسوی را در مصر منتشر كردند آنها سه سال مصر را اشغال كردند كه تمام این مدت با مصریها و عثمانی ها درگیربودند و سرانجام مجبور شدند كه این دیار را ترك كنند.»[4]

«ولی فعالیتهای علمی و عمرانی آنها اعجاب مصریها را برانگیخت و آنها را از خواب غفلت و جهل بیداركرد و به حقوق از دست رفته شان آشنا ساخت و دیدگانشان را به فرهنگ و تمدن جدید برگشود.

حس قومیت در آنها نشو و نما یافت، مخصوصاً امكان یافتند كه در كارهای كشورشان شركت کنند و نمایندگانی برای خود برگزینند.

البته ناگفته نماند كه یورش ناپلئون نتایج مثبت و منفی به دنبال داشت.

جامعه مصری در ابعاد علمی، هنری و ادبی و سیاسی و اجتماعی به شدت تحت تأثیر فرانسه و اروپا قرار گرفت و دیدگان خود را بر دستاوردهای نوین علمی باز كرد. این تهاجم پیامدهای منفی نیز داشت كه می توان از ورود فرهنگ غربی در فضای فرهنگ عربی و اسلامی نام برد.»[5]

بررسی اوضاع اجتماعی در مصر

«دولت عثمانی، دولت اسلامی بود كه حاكمی مسلمان بر آن حكومت می‌كرد و نتیجه فتوحات گسترده‌اش آسیا و اروپا و افریقا را شامل می‌شد. مردم و ملت‌ها در حوزه سلطه آنان با دین‌ها و مذهب‌های مختلف داخل شدند، پس ساكنان آن‌جا به دوگروه تقسیم شدند، مسلمانان و اهل ذمه، و هنگامی كه مسلمانان گروه سیاسی مسلط و حاكم بودند از حقوق شهروندی و وظایف كامل در حكومت برخوردار بودند مانند مقام‌های مختلف سیاسی و اداری و قضایی و نظامی كه در اختیار داشتند و در مقابل این مناصب وظایف چهار و جنگ و خدمات نظامی برعهده آنان بود. اما اهل ذمه حق را در تطبیق قوانین دینشان در امور خاص و اموال شخصیتشان می‌دانستند و جزیه بر آنها واجب بود مانند مالیات شخصی بود كه هر ساله پرداخت می‌كردند.

از ناحیه اقتصادی، جامعه عربی به كشاورزان. تاجران، و صنعت‌گران و غیره تقسیم می‌شود.

همه این مسائل در جامعه عربی تأثیر می‌گذاشت به همین خاطر در پی تماسك و انسجام و متحد شدن برآمدند.[6]»

«عثمانیانی كه در ابتدا قبایلی وحشی و تجاوزگری بودند و با تركیبی از عادات و تقالید عربی و اخلاقی اسلامی را گرفتند و صورت‌های مطلق زندگی را رها كردند و آن را به اعراب بیابانی بازگرداندند و خرافاتی با دین در آمیخته شد و كودكان از آغاز كودكیشان كار می‌كردند و خانواده‌هایشان با رنج و سختی تلاش می‌كردند و هیچ راهی برای تغذیه آنان نمی‌یافتند و همه جامعه از فقر و گرسنگی و بیكاری و مریضی رنج می‌برد. كه اسباب و دلایل آن اوضاع به اوضاع و شرایط سیاسی مرتبط بود.

پس جز اندكی از آنها جمع زیادی از مردم آن زمان در شرایط سخت و طاقت‌فرسا زندگی میكردند. »[7]

«اوضاع كشورهای عربی در قرن 13 همراه با فساد و نابودی اخلاقی و زبان و ادبیات بود. و اروپا با شناخت و آگاهی نسبت به این اوضاع سریعاً بر آنجا هجوم برد ولی نه به شكل جنگ‌های صلیبی بلكه با دعوت و تبلیغات و با افزایش تاجران و انتشار علوم و ادبیات به جنگ با كسانی كه در راهش ایستادند و مقاومت كردند، پرداخت.» [8]

«خلاصه مطلب اینكه جامعه عربی در دوره عثمانی انسجام و اتحادش را از دست داد و این بخصوص در زمانی كه فرانسه و بریتانیا در مصر ساكن شدند، بیشتر شد. و اوضاع طبقات فقیر جامعه تغییر چندانی نكرد. و به خصوص در روستاها فقرا همچنان فقیر و گرسنه‌ها گرسنه ماندند و تعداد بیكاران از قبل بیشتر شد.

و استعمارگران به شهرهایی خاص توجه و اعتنا كردند جایی كه كارشناسان و نخبگان و سربازانش و كارمندانشان بیشتر بود بیشتر بهداشت كامل و نظافت شهرها و ایجاد باغ در این مكان ها را مورد توجه قرار می‌دادند.»[9]

«با پایان یافتن قرن 19 ارزش‌ها و سنت‌‌های اجتماعی قدیم رو به زوال و انحطاط رفت و جایش را به ارزش‌های جدید وارد شده از غرب داد. و درگیری و نزاع شدید بین علاقه‌مندان به غرب و تفكر غربی و مقلدان از سنت اعراب قدیم در مسكن، لباس، غذا، نوشیدنی، و وسایل رفاهی و تجملی رخ داد. در این میان یاران تقلید از قدماء، هر چه را كه در توان داشتند برای مقاومت در مقابل جریان غرب مبذول داشتند. و در این هنگام، گروهی شاهد تبعیض موجود در جامعه و فرق بزرگ و فاحش بین حاكم و محكوم شدند. گروهی آگاه با مبادی و اصول و افكار جدید از آزادی و مساوات و عدالت اجتماعی به دور از ذلت و نفاق و رشوه و ربا و با اعتماد به كتاب خدا و سنت نبوی و براساس آراء مصلحان و احیاناً مفكران غربی بر پا شدند. این گروه از مفكران مختلف غرب مشكلات و مسائل اجتماعی را با گرایش‌های متعدد اداره می‌كردند.»[10]

اما فسادهای اجتماعی كه ادبیات توسط آن رو به نابودی و اضمحلال رفت دو نوع بود، اول محرماتی چون قمار و مست كننده‌ها (چون شراب) و مواد مخدر و تجاوز به عنف را شامل می‌شود. و نوع دوم تشكیلات و اسباب و آلات مستهجن و زشت چون رقص‌های دونفره و مختلط را شامل می‌شود. اما مست كننده‌ها و مخدرات كه سخنان زیادی در مورد آنها و در گوشه و كنار شعر و نثر است و بر ما واجب است كه بگوییم كه حجم زیادی از شعر عربی دائماً همراه شراب بوده است. و ادبیات دائماً در نزاع و درگیری با فساد بوده است و ادبیات به بیان بعضی از خوش‌گذرانی‌ها و ارتباط با زنان و به نوعی خاص از رقص فرنگی می پرداختند.

هر یک از این موضوعات در اوایل، هدف نقد گزنده و تند مخالفان قرار گرفت، اما این نقدها با گذشت زمان كاهش یافت تا اینكه در مناطقی خاص، محدود شد و ما این نوع از سرگرمی‌ها و خوش‌گذرانی‌ها از آن جمله رقص‌های گروهی را در كانون جامعه و بین طبقات جدید جامعه را به وضوح می‌بینیم.[11]

[1] – تاریخ الآداب اللغة العربیة- جرجی زیدان- ص 11.

[2] –  دراسات فی تاریخ الادب العربی الحدیث و مدارسه؛ عبدالمنعم الخفاجی ج-الاول: ص 22

[3] – جنبش های ملی مصر، غلامرضا نجاتی ص 3

[4] – الأدب المقارن. الخطیب حسام، ج 2 ص 8

[5] – تاریخ الآداب العربیة، جرجی زیدان، ج 2 ص 372

[6] . الإتجاهات الفكریة عندالغرب، علی‌المحافظة،ص  159

[7] . الرائد فی‌الادب العربی، انعام، الجندی. ص 233

[8] . تاریخ ادبیات عرب، احمد اسكندری و استاد مصطفی عنانی، ص 314

[9] . الرائد فی‌الادب العربی، انعام الجندی، ص 102

[10] . الإتجاهات الفكریه عند العرب، علی‌المحافظه، ص 161

[11] – الإتجاهات الادبیة فی‌العالم العربی الحدیث، انیس مقدسی ص 12

توجه، یکی از پیش نیازهای مهم حافظه بوده و این دو با هم از ملزومات اولیه جهت فرایندهای یادگیری          می­باشند (وود[1] 1987 به نقل از آنسوورس[2] 1999). تأثیر عمیق و شدید نقص توجه و اختلال در حافظه و عملکردهای اجرایی مغز بر فعالیت های روزمره فرد امری پذیرفته شده است. نقایص خفیف توجه ممکن است انجام برخی فعالیت های روزمره را برای فرد دشوار یا حتی غیر ممکن سازند (سولبرگ[3] 2004).  توجه، تلاش ذهنی برای تمركز برروی رویدادهای حسی یا ذهنی است. نقص توجه تأثیر منفی و بنیادی بر توانایی های انجام تكلیف در كودكان دارد. كودكانِ دچار نقص توجه اغلب در یک یا تعدادی از ابعاد و انواع توجه مشکل و اختلال دارند كه این عدم كارآیی، منجر به بروز اختلالاتی می­گردد و طیف ویژه ای نظیر نقص توجه-بیش فعالی        (ADHD[4]) را شامل می­ شود. کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی اختلالات توجهی زیادی را تجربه می­ کنند که از این میان نقص توجه پایدار[5] مهمترین نقص توجهی در این کودکان است (بارکلی [6]1999).    مطالعات متعدد، نقص عملکرد توجه پایدار را در کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی به اثبات              رسانیده اند. (زنتال[7]، فاکنبرگ [8]1986، اسمیت 1985[9]). همچنین مطالعات دیگری نیز، اختلالات حرکت چشمی را در کودکان ADHD مورد بررسی قرار داده اند (داگلاس[10] ومونز[11] 2003 ، بیلاسما 1989[12] ، راندال جی راس2000[13]).

2-1 بیان مسئله

ویلیام جیمز[14] در سال 1890 توجه را اینگونه توضیح داد كه : توجه  عبارتست از تمركز ذهن به یک شی­ء از میان اشیاء به صورت رشته ای از اندیشه های همبود به شكلی روشن و زنده که اساس آن، متمركز شدن و قرار دادن شی­ء مورد نظر در کانون توجه[15]، تمرکز[16] و آگاهی[17] است. دونالد برادبنت نیز در كتاب ادراك و ارتباط، توجه را نتیجه وجود یک سیستم پردازش اطلاعات با ظرفیت محدود دانست. توجه مهارتی بسیار پیچیده است و در حقیقت در برگیرنده مهارت های متعددی است كه هر یک در طی زمان و در طول رسش سامانه های عصبی و همگام با تجربه و دریافت محرك از محیط بروز پیدا می­كنند. مشکلات توجهی طیف وسیعی از اختلالات روانپزشکی کودکان را بوجود می­آورند که می­توان به اختلالاتی نظیر اختلال بیش فعالی-کم توجهی، اختلالات تکاملی – رشدی[18] و اختلالات یادگیری [19]اشاره نمود.

طبق مطالعات انجام شده، کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی در طیف وسیعی از عملکردهای اجرایی مغز دچار اشکال هستند، خصوصاً در زمینه عملکرد توجهی، مطالعات متعددی نقص توجه مداوم و نیز توجه انتخابی را در این کودکان نشان داده اند (به نقل از توکا[25] و همکاران 2008). نارسایی توجه              مشخص ترین مشکل کودکان ADHD است و نخستین معیار تشخیصی محسوب می­ شود. (بارکلی[26] 1997). بارکلی بیان می­ کند که مهمترین مشکل توجه در کودکان ADHD نقص توجه پایدار است. (بارکلی1997).

اهمیت این بررسی به این دلیل است که همین مناطقی که کنترل حرکات اکولوموتور را تحت کنترل دارند در کودکان ADHD دچار اختلال می­باشند. به همین دلیل کودکان دارای اختلال، هم در شروع حرکات ساکادیک و هم درکنترل حرکات چشمی دچار مشکل هستند. این اختلالات اکولوموتور در این کودکان منجر به سرعت پردازشی پایین­تر، مهارتهای خودکار کمتر و همچنین تلاش بیشتر در حین انجام کارهای روزمره                    می­ شود. (ماهونه[29]2011).

با توجه به ارتباط متقابل بین حرکات چشمی و توجه و نقش توجه در کنترل ثبات بینایی در این پژوهش، تأثیر تقویت ردیابی بینایی و تقویت حرکات چشمی بر توجه پایدار کودکان دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی مورد بررسی قرار گرفته است.

[1] Wood

خرید اینترنتی فایل متن کامل :

 

 

 

[2] Answorth

[3] Solberg

[4] Attention defici-hyper activity

[5] sustain attention

[6] Barkley

[7] Zental

[8] Fulkenberg

[9] Smith

^[10] Doglas

^[11] Monuz

^[12] Belasma

^[13] Randal G Rass

^[14] James

^[15] Focalization

^[16] Concentration

^[17] Consciousness

^[18] Pediatric developmental disorder

^[19] Learning disorder

^[20] Diagnostic and Statistical Manual

^[21] Sustained Attention

^[22] Impulsivity

^[23] Hyperactivity

^[24] Kaplan &Sadock

^[25] Tooka

^[26] Barkley

^[27] looking

^[28] fixation

^[29] Mahone

ماست¹⁶ از تخمیر اسیدی شیر حرارت دیده توسط فعالیت باکتری های مولد اسید لاکتیک به ویژه استرپتوکوکوس سالیواریوس تحت گونه ترموفیلوس¹⁷ و لاکتوباسیلوس دلبروکی تحت گونه بولگاریکوس¹⁸به میزان معین و درجه حرارت و زمان مشخص به دست می آید (گیتی کریم، 1388) و از پر مصرف‌ترین فرآورده‌های تخمیری شیر است، كه به دلیل ارزش تغذیه‌ای بالا تأثیر مثبتی در سلامتی انسان و اهمیت ویژه‌ای در رژیم غذایی افراد دارد (آمارنامه كشاورزی، امور دام و آبزیان،1380 ). خصوصیات ماست نظیر اسیدیته، میزان اسید چرب آزاد، تركیبات ایجاد كننده عطر و طعم (دی استیل¹⁹، استالدهید²⁰ و استوئین²¹) و همچنین خصوصیات حسی و ارزش تغذیه‌ای فاكتورهای مهمی در ارزیابی محصول می‌باشند. این فاكتور‌ها تحت تأثیر عواملی از قبیل تركیب شیمیایی شیر، شرایط فرایند، افزودنیها و فعالیت باكتریهای آغازگر²²در حین تخمیر قرار می‌گیرد  Tammim et al., 1999؛ Bonzer et al., 2002).

پروبیوتیك²³ ها، میكروارگانیسم های غیر بیماری زایی میباشد كه اگر به تعداد كافی و به صورت زنده مورد استفاده قرار گیرند، از راه ایجاد تعادل میكروبی در روده، اثرات مفید و سلامتی بخشی بر میزبان خود اعمال می نمایند، به همین دلیل جز غذاهای فراسودمند²⁴ محسوب می شوند.

باكتری های مولد اسید لاكتیك، به ویژه لاكتوباسیلوس ها²⁵ و بیفیدوباكتریوم ها²⁶، به طور عادی جزیی از اكوسیستم دستگاه گوارش هستند و پروبیوتیک محسوب میشوند ( Homayouni Rad, 2008؛ FAO/WHO, 2001).

به نظر می رسد محصولات لبنی حاملان خوبی برای تحویل پروبیوتیک ها به انسان باشند (Champagne and Gardner, 2005) که از جمله می توان به ماست اشاره کرد.

دو گروه عمده از میكروارگانیسم های پروبیوتیكی، لاكتوباسیلوس ها (Lactobacillus spp)  و  بیفیدوباكتریو م ها    (Bifidobactrium spp) هستند.

 

 

مهم ترین گونه های لاكتوباسیلوس عبارتند از:

ل. اسیدوفیلوس (L.acidophilus)، ل. سلوبیوز (L. cellobiose) ، ل. كازئی (L. casei) ، ل. كوروانتوس  (L. curvatus) ، ل. دلبروكی زیرْگونه بولگاریكوس  ،(L. delbrueckii, SS. bulgaricus) ، ل. فرمنتوم (L. fermentum)، ل. برویس (L. brevis)  ، ل. رئوتری  (L. reuteri)، ل. رامنوسوس (L. rhamnosus) و ل. پلنتاروم .(Lplantarum)

به منظور بهره مندی مصرف کننده از فواید پروبیوتیک ها باید روزانه (10⁹-10⁸ سلول بیفیدوباکتر در روز  و 20 گرم شیر اسیدوفیلوس حاوی 200 میلیون عدد لاکتوباسیلوس در هر میلی لیتر) یا بیش از 100 گرم ماست حاوی حداقل  cfu/ml 10⁶  باکتری پروبیوتیک مصرف شود. همچنین نیمه عمر پروبیوتیک ها کوتاه می باشد لذا طی مصرف آنها حتما به تاریخ انقضای فرآورده توجه شود (خسروی دارائی و کوشکی، 1387).

 

خرید اینترنتی فایل متن کامل :

 

 

 

لاکتوباسیلوس کازئی باکتری گرم مثبت⁵⁶ ، مزوفیل⁵⁷، میله ای شکل⁵⁸، هموفرمنتاتیو اجباری⁵⁹، میکروآئروفیل⁶⁰، کاتالاز منفی⁶¹، بدون اسپور⁶² و ظرفیت بالایی برای تولید اسید دارد (مرتضوی و سهراب وندی، 1385؛ Iyer&Hittinahalli, 2008). این باکتری قابلیت بقائ بالایی در فرآورده های تخمیری شیری دارد (Rasdhari et al., 2008). اسید لاکتیک تولید شده توسط لاکتوباسیلوس کازئی از نوع L⁺ است. این باکتری به ونکومایسین مقاوم است و نسبت به لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس مقاومت کمتر نسبت به شیره معده دارد (مرتضوی و سهراب وندی، 1385). فعالیت این باکتری بیش از بقیه لاکتوباسیلوس های یافت شده در فرآورده های تخمیری شیر بوده و قادر به تخمیر طیف وسیعی از کربوهیدرات های موجود در محیط است. بصورت منفرد یا در ترکیب با پروبیوتیک های دیگر جهت دستیابی به ویژگی های مطلوب تغذیه ای، ارگانولپتیکی به ماست افزوده می شود (Vahcic & Hruskar, 2000). از ویژگی های لاکتوباسیلوس کازئی کمک به تقویت سیستم ایمنی ، بهبود کارکرد سالم سلولی و کمک به رشد باکتری های مفید در دستگاه روده ای می باشد (Aryana and McGrew, 2007). برخی مطالعات نشان داده است که لاکتوباسیلوس کازئی توانایی کاهش فعالیت آنزیم های مضر مانند بتاگلوکورونیداز⁶³، نیتروردوکتاز⁶⁴ و گلیکوکولیک اسید هیدرولاز⁶⁵ را دارا می باشد (Guerin-Danan, 1998; ؛ Aryana and McGrew, 2007). همچنین از آن برای تولید صنعتی اسید لاکتیک از آب پنیر از طریق روش راکد سازی سلول ها بر پایه هایی همچون آگار⁶⁶، پلی آکریل آمید⁶⁷، ژل پکتات کلسیم⁶⁸، آلژینات⁶⁹ و دانک های کیتوزان اصلاح شده شیمیایی⁷⁰ استفاده شده است (مرتضوی و سهراب وندی، 1385). تحقیقات عده ای از دانشمندان خاصیت آنتی اکسیدانی لاکتوباسیلوس کازئی را اثبات کردند (Saide & Gilliland, 2005 ).

وجود نارسایی هایی حین عملیات تولید، نگهداری و توزیع فراورده ها و هم چنین عبور از شرایط نامطلوب دستگاه گوارش (محیط اسیدی معده و وجود نمک های صفراوی) از جمله مواردی هستند که باکتری های پروبیوتیک باید در مقابل آن حفظ شوند .لازمه بروز آثار مثبت پروبیوتیک ها، بقای آنها تا رسیدن به محل فعالیت شان ( روده بزرگ) است. بنابراین باید روش هایی برای حفظ پروبیوتیک ها اتخاذ گردد که افزودن زیر مغذی ها و پری بیوتیک ها از جمله آنهاست (Mital and Garg, 1992; Molder, 1990; Patel, Dove, Sannabhati, and Dave, 1991).

 

گیاه جاشیر درمناطق کوهستانی سپیدان در استان فارس می روید و در بهار چیده می شود. با توجه به خواص تغذیه ای جاشیر و دارا بودن فیبر و احتمال دارا بودن نقش پری بیوتیک ممکن است گیاه جاشیر بتواند در ماست پروبیوتیک سبب بقاء بیشتر میکروارگانیسم های پروبیوتیک شود اگر چه اطلاعات خاصی در این زمینه در دسترس نمی باشد. مصرف فراورده های سین بیوتیک⁷⁴ (حضور همزمان پروبیوتیک و پری بیوتیک) اثرات سودمند بیشتری بر سلامت مصرف کننده دارد، به علاوه اینکه در فراورده های سین بیوتیک بقای باکتری های پروبیوتیک در مدت نگهداری فراورده و نیزعبور آنها از دستگاه گوارش بیشتر می شود. لازم به ذکر است که در نقاط مختلف محل رویش گیاه جاشیر در ایران از آن در تولید ماست – جاشیر بصورت وسیع استفاده می شود .