فرهنگ مصور عربی به فارسی (ترجمه و تحقیق فرهنگ مصور “المورد المرئی” اثر روحی بعلبکی از صفحه ی 425-832) |
فرهنگنویسی یا فرهنگنگاری یکی از حوزه های علم زبان شناسی است که به بررسی نحوه نگارش فرهنگها و واژه پردازی می پردازد. فرهنگ واژگان، فرهنگ لغت یا لغتنامه کتابی است که در آن معانی واژه های یک زبان معیّن با توضیحات مربوط به ریشه شان، تلفّظشان، یا اطّلاعات دیگر مربوط به آنها به ترتیب حروف الفبای همان زبان گردآوری می شود.در اینجا این سول مطرح می شود که آیا فرهنگ واژگان همان دانشنامه است؟ پاسخ در نگاه اول اندکی دشوار به نظر میرسد اما باید گفت فرهنگ واژگان با دانشنامه (دایرة المعارف) تفاوت دارد. در یک واژه نامه معمولاً، به معنای واژه ها اکتفا می شود و اطلاعات دیگری نظیر تاریخچه داده نمی شود. به علاوه در واژه نامهها فقط به واژه های عمومی یک زبان اشاره می شود و اسامی خاص (مانند نام مکان ها و اشخاص) کمتر نوشته می شود. با این حال مرز دقیقی بین واژهنامه و دانشنامه نمی توان تعیین کرد و برخی کتابها مانند لغت نامهی دهخدا به نوعی در هر دو طبقه جای میگیرد.
پیشینه امر فرهنگنویسی در زبان عربی به سیزده قرن پیش میرسد. پس از تألیف نخستین فرهنگ[1]در قرن دوم هجری، فرهنگ نویسی عربی با اهتمام و جدّیت بسیاری دنبال شد به طوری که در سدهی چهارم هجری هشت فرهنگ عربی[2] تألیف شده است و از این نظر آن قرن را عصر طلایی فرهنگ نگاری نامیده اند. پس از آن، تألیف فرهنگهای جدید در قرون دیگر تداوم داشت تا این که در نخستین سالهای سدهی پنجم هجری تألیف فرهنگ دوزبانهی عربی– فارسی آغاز شد. از آن زمان تا پیش از فرهنگهای جدید در زمان ما حدود صد و پنجاه کتاب به شکلها و هدفهای گوناگون پدید آمد.[3]
در میان این فرهنگ ها فرهنگ های مصور نیز پدید آمدند که برخی از آن ها به ترتیب الفبایی و برخی دیگر به ترتیب موضوعی نگاشته شده اند.
[1]. اولین فرهنگ عربی را در قرن دوم هجری قمری خلیل بن احمد فراهیدی أزدی (متوفی 175 قمری) به نام العین تألیف کرده است .
خرید اینترنتی فایل متن کامل :
[2]. جمهرة اللغة از ابن درید؛ دیوان الأدب از اسحاق بن ابراهیم فارابی؛ البارع از ابوعلی قالی؛ تهذیب اللغة از ابومنصور ازهری؛ المحیط و جوهرة هر دو از صاحب بن عباد؛ تاج اللغة و صحاح العربیة از جوهری؛ المحمل از ابوالحسین احمد بن فارس قزوینی فرهنگ های تألیف شده ی قرن چهارم هجری هستند .
[3]. عبدالنبی، قیم . ” تحول و تطور فرهنگ نویسی عربی – فارسی ” مجله کتاب ماه ادبیات و فلسفه ، 109و110. 111(1385):52-59 .
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1400-05-08] [ 06:25:00 ب.ظ ]
|